DAO – Zdecentralizowana Organizacja Autonomiczna
DAO jest strukturą zarządzania dla projektów web3. DAO zazwyczaj posiada token, który pozwala posiadaczom anonimowo głosować nad tym, w jakim kierunku powinien podążać projekt i jakie zmiany zostaną wprowadzone.
DAO są zaprogramowane do autonomicznego działania poprzez inteligentne kontrakty i nie ma hierarchii pomiędzy zaangażowanymi członkami. Wszelkie decyzje w DAO są zazwyczaj podejmowane w drodze głosowania, gdzie członkowie sieci muszą osiągnąć konsensus, aby propozycja została przyjęta.
Ponieważ decentralizacja jest głównym celem w web3, niektóre projekty porzuciły tradycyjne modele biznesowe na rzecz DAO. DAO pozwalają projektom płacić swoim deweloperom, dawać społeczności bodźce i podejmować krytyczne decyzje w zdecentralizowanym i demokratycznym procesie.
Jakie kategorie DAO możemy dziś wyodrębić:
Grant DAO
- Pierwszym prawdziwym przypadkiem użycia DAO były granty.
- Społeczności przekazują fundusze i używają DAO do głosowania nad tym, jak ten kapitał jest przydzielany różnym uczestnikom w formie propozycji zarządzania.
- Zarządzanie Grants DAO było początkowo prowadzone poprzez niezbywalne tokeny, co oznacza, że uczestnictwo było w dużej mierze motywowane aspektem społecznościowym, a nie zyskami.
- Grants DAOs pokazują, jak niszowe, zdemokrayzowane społeczności potrafią szybciej i lepiej alokować finanse i środki niż scentralizowane organizacje, czy ciała decyzyjne.
Protocol DAO
- Protocol DAO przenosi władzę z głównego zespołu w ręce społeczności, tworząc nowy sposób budowania projektów w oparciu o emisję tokenów.
- Podczas gdy pierwsze DAO oferowały niezbywalne tokeny, Protocol DAOs jako pierwsze emitowały zbywalne tokeny ERC20.
- Te tokeny są powszechnie używane do zarządzania protokołami, co oznacza, że posiadacze tokenów mają wyłączne prawo do proponowania, głosowania i wdrażania zmian w mechanice sieci.
- Projekty powszechnie głosują nad sposobem dystrybucji tokenów, otwierając w ten sposób drzwi do wydobywania płynności, yield farmingu, uczciwych startów i wszystkiego pomiędzy.
Service DAO
- Przy tak dużej ilości tokenów pojawiających się na świecie, projekty potrzebują dostępu do talentu. Service DAO są “alokatorami talentów”, używając on-chain credentials, przydzielać zasoby z jednego DAO do drugiego.
- Service DAO tworzą zdecentralizowane grupy robocze dla osób, które pracują dla otwartego Internetu – zasadniczo działają jako kryptowalutowe agencje talentów.
- Service DAO tworzą procesy i lejki do kontraktowania osób pracujących w świecie web3.
- Praca jest często wynagradzana tokenami ERC20 – zapewniając własność nad wartością stworzoną dla sieci.
- W mojej opinii Service DAO będą kształtować przyszłość rynku pracy w sektorze technologii, a sposób w jaki działają serwisy ogłoszeniowe będzie zastąpiony w większości przez Service DAO. Podobnie stanie się z typowymi agencjami pracy i head-huntingu.
DAO inwestycyjne
- W momencie, gdy Protocol DAO wprowadzają na świat nowe tokeny, inne grupy łączą się, aby w nie inwestować.
- Chociaż te DAO są obwarowane znacznie większymi ograniczeniami prawnymi niż Grants DAO – każda grupa osób może zebrać się w celu zainwestowania większej ilości kapitału przy niskich barierach wejścia.
- DAO inwestycyjne pozwalają członkom na gromadzenie kapitału i inwestowanie w projekty na ich najwcześniejszych etapach.
Tego typu DAO jest w Polsce nielegalne na dzień dzisiejszy.
Społeczne DAO
- Social DAO koncentrują się na kapitale społecznym w kontrze do kapitału finansowego. Społeczne DAO są naturalną ewolucją procesów społecznościowych w internecie, gdzie grupa osób umawia się do realizacji określonego celu.
- Social DAO przekształcają społeczności w biznesy.
- Social DAO mogą udowadaniać, że kryptowaluty to coś więcej niż szybki zarobek i spekulacja.
Kolekcjonerskie DAO
- Collector DAO to grupy kolekcjonerskie, które razem kolekcjonują i inwestują w dobra. Mogą być nimi zarówno NFT, jak i oryginalny CD albumu Wu-Tang Clan, które jedno DAO ostatnio zakupiło.
- DAO kolekcjonerskie starają się wyselekcjonować, które dobra mają długoterminową wartość i w ramach wspólnych decyzji inwestować.
Media DAO
- Własność narracji, za pomocą której informacje są dziś dystrybuowane jest kluczowa. W świecie web2 własność informacji należała zazwyczaj nie do twórców, a do platform.
- Media DAO oddają tę władzę w ręce tych, którzy konsumują treści np. przez tokeny związane z atencją, czy poprzez weryfikację prawdziwości informacji.
Jesteśmy dopiero na początku ewolucji tego, czym są DAO. Większość z nich zapewne upadnie, ale eksperymenty, które tworzą są czasami niesamowicie ciekawe. Weźmy takie Klima Dao:
Klima, built on top of Olympus Pro, incentivizes people to buy carbon offsets and lock them up, driving up the cost of the offsets, and therefore, of polluting. Klima launched last week and it’s already locked up nearly 6 million tons of carbon.
Already, its market cap its hovering around $1 billion, and participants are earning a 0.53% “rebase” every eight hours, which would compound to a 32,000% APY. It’s a prime a example of that Benjamin Franklin mantra of doing well by doing good, and an early example of leveraging web3 tools, norms, and money to incentivize and coordinate people to tackle the world’s biggest problems.
W sensie konstrukcji i przyszłości DAO mówi się, że “DAO will be the new LLC”, ale to opracowanie pokazuje, jak wiele jeszcze jest barier prawo-regulacyjnych w tym zakresie. Stan Wayoming w USA już uznaje DAO jako LLC, w momencie kiedy zrobi to stan Delaware i część z tych barier zostanie usuniętych DAO będą jedną, o ile nie najpopularniejszą formą tworzenia startupów.
Web3 jest dzisiaj poligonem doświadczalnym dla nowych modeli gospodarczych, ekonomii, zarządzania, na którym odbywają się tysiące testów dziennie dotykając praktycznie każdego aspektu internetu.
